Phần A
Đi cùng với quá trình hiện đại hóa, con người có xu hướng tiêu thụ những sản phẩm mang tính nhanh chóng và tiện lợi. Tuy nhiên liệu đây có phải là một lối sống bền vững và phù hợp với thời đại?
Lối sống tiêu thụ hoang phí, sử dụng không hợp lý đã và vẫn đang góp phần làm hao hụt, giảm đi đáng kể lượng tài nguyên thiên nhiên có hạn. Bên cạnh đó, ngành công nghiệp “ăn liền” (thời trang nhanh, thức ăn nhanh, sản phẩm ngắn hạn chất lượng thấp, “đồ dùng 1 lần”) được khá nhiều người ưa chuộng bởi mẫu mã đa dạng, chi phí rẻ, tiện lợi và dễ dàng thay thế. Tuy nhiên, sản phẩm chất lượng kém – khó tái chế, quá trình sản xuất liên tục đã sản sinh một lượng lớn chất thải và trở thành gánh nặng cho môi trường sống.
Ngoài ra, bên cạnh lượng lớn rác thải từ lối sống tiêu thụ quá đà, trong quá trình sinh sống, lượng rác thải sinh hoạt, rác thải xây dựng…. Vô hình chung, lối sống này đã tạo một áp lực khổng lồ lên việc xử lý rác thải từ sinh hoạt, những phế phẩm của quá trình sản xuất công – nông nghiệp. Tuy nhiên, yếu tố làm ô nhiễm vượt ngoài khả năng kiểm soát lại đến từ sự tiêu thụ quá mức của con người. Vì vậy, lối sống này cần được thay đổi theo hướng tích cực để bảo vệ môi trường thiên nhiên.
Một ví dụ cho rác thải trong xây dựng là bông sợi thuỷ tinh – khá độc hại nếu các vật liệu chứa nó bị hỏng hay rơi xuống, sợi bông thủy tinh có thể trở thành bụi. Khi những sợi bụi này lơ lửng trong không khí, con người có thể sẽ bị phơi nhiễm sợi bông thủy tinh ở mức nhẹ do hít phải.
(Nguồn: Internet)
Phần B
Trên tinh thần ngăn chặn lối sống không bền vững, ta cần thay đổi “lối sống tiêu thụ” (tồn đọng, thừa mứa) thành “lối sống tiêu dùng” (chi tiêu một cách đúng đắn, phù hợp với hiện trạng thực tiễn và xu hướng thời đại).
Những tiêu chí định hướng một lối sống tiêu dùng lành mạnh:
- Ưu tiên chọn lựa sử dụng đồ dùng – vật tư bền vững, có chất liệu thân thiện với môi trường.
Đây là tiêu chí đến từ sự cảm nhận và ý thức trân quý, gìn giữ môi trường sống – một cách hiệu quả để nâng cao trải nghiệm sử dụng sản phẩm và giảm thiểu lượng rác thải độc hại.
- Tận dụng, sử dụng hiệu quả, triệt để tối đa vòng đời của sản phẩm.
Bằng cách tận dụng, ta có thể tối ưu được giá trị của đồ vật và giúp nó không bị bỏ đi vô ích.
- Tái sử dụng/ chuyển giao đối tượng sử dụng (bán/nhượng cho người khác).
Một hình thức chuyển giao đồ dùng, linh động để trao đổi sự trải nghiệm với nhau. Thông qua trao đổi với bạn bè hoặc người có nhu cầu, qua hội nhóm hoặc một số cơ sở mua bán cùng loại hàng, đem lại nhiều giá trị sử dụng cho món đồ cũ hơn.
- Tái chế: có 2 cách là
- DIY (Do it yourself) – tự chế tạo loại vật dụng không sử dụng nữa theo sở thích cá nhân.
- Sử dụng những vật liệu có thể tái chế cho ngôi nhà của mình (phế thải trong xây dựng hay phế phẩm công-nông nghiệp)
Phần C
Dưới đây là một số cách DIY thú vị cho không gian sinh hoạt của ngôi nhà rực rỡ hơn.
- Tái chế chai nhựa: một trong những phương pháp phổ biến cũng như sáng tạo nhất đối với các chai nước, dầu gội, sữa tắm đã hết và biến chứng thành những chậu cảnh trang trí trong nhà. Đối với cách này, chỉ cần cắt đôi chai nhựa hoặc cắt một miếng trên thân chai rồi đục các lỗ thoát nước và cho đất vào trồng cây.
(Nguồn: Internet)
- Tái chế hộp giấy: có rất nhiều biện pháp để tái chế hộp giấy khác. Tuy nhiên, tái chế hộp giấy carton thành kệ đựng đồ là ý tưởng vô cùng độc đáo.
(Nguồn: Internet)
- Tái chế đũa: tái chế đũa thành giá đỡ rất hữu ích khi có thể thay đổi đa dạng cách dùng như giá treo cây cảnh, vỉ hấp chiên hoặc rán, tấm lót xoong nồi.
(Nguồn: Internet)
Bên cạnh chế tạo những vật dụng cũ nhỏ trong nhà, sử dụng các nguyên vật liệu được tái chế từ các phế phẩm nông nghiệp là một cách làm vô cùng hữu ích khi ngăn chặn lối sống tiêu thụ.
- Panel làm trần từ các phế phẩm nông nghiệp (vỏ trấu, bã mía, xơ dừa): trần chống nóng và vách ngăn cho các công trình xây dựng, có giá thành rẻ, thân thiện với môi trường và không sử dụng nguyên liệu độc hại với con người.
- Ván ép từ rơm: ván ép làm từ rơm rạ có khả năng chịu nhiệt, chống cháy, chống thấm…; ít tốn thời gian sản xuất, tiết kiệm năng lượng.
- Gạch từ các loại rác thải: có trọng lượng nhẹ, độ chịu lực cao, màu sắc và kích thước có thể thay đổi tùy theo ý thích của người tiêu dùng và được bán với giá thành rẻ hơn.
- Vật liệu composite từ vỏ trấu: được sử dụng trong xây dựng với tính năng cơ lý và màu sắc theo yêu cầu; có độ chính xác cao về kích thước; có khả năng thay thế các loại gỗ có độ bền cơ lý cao, chịu được các điều kiện khắc nghiệt như nắng, ẩm hoặc những nơi cần vật liệu có tỷ trọng thấp.
Như vậy, chúng ta thấy được rằng có rất nhiều nguồn nguyên liệu tái chế được và hữu ích nếu biết cách tận dụng, không chỉ giúp lượng phế thải bị bỏ đi vô ích, mà còn đem lại nguồn cung chất lượng tương đương với vật liệu truyền thống. Nhờ tái chế, việc giảm thiểu sử dụng nguồn nguyên liệu tự nhiên ngày càng mở rộng, giúp bảo vệ môi trường đồng thời tạo ra hệ vật liệu mới làm đa dạng nguồn vật liệu xây dựng, phát triển lối sống tiêu dùng thông minh.